Kilka słów o Scenie „Rode” Kraków — Tarnów — Rzeszów

S

cena „Rode” powstała w 2002 r. z zamiarem realizacji wyłącznie teatralnych programów edukacyjnych. Od samego początku jej artystycznymi poczynaniami kieruje Mariusz Marczyk z wykształcenia polonista (absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Wadowity w Wadowicach oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie) oraz aktor (państwowy dyplom aktorski ZASP). Do współpracy zaprosił aktorów z Krakowa, Tarnowa i Rzeszowa (patrz: zespół).

Premiera pierwszego spektaklu „Powsinogi beskidzkie” wg Emila Zegadłowicza miała miejsce w 2003 r. i od razu wzbudziła duże zainteresowanie w przestrzeni edukacyjnej, a potem także, w bardziej otwartej, ukierunkowanej już na publiczność dorosłą. Minęła dekada zanim spektakl trafił ostatecznie do archiwum, pozostawiając za sobą kilkaset realizacji i pamięć liczonej w dziesiątkach tysięcy publiczności.

Po 2003 r. przyszły kolejne spektakle, wciąż miały charakter edukacyjny, przystosowany do różnych poziomów nauczania: podstawowego, gimnazjalnego i licealnego. Marczyk sięgał po różnorodny materiał literacki. Zainteresowała go także Biblia. W 2005 r. wprowadził do repertuaru spektakl „A w miejscu spotkania zakwitnie ogród”, będący sceniczną opowieścią o spotkaniu św. Pawła z pierwszą chrześcijanką Europy — Lidią.

W tym samym czasie niewielkie wydawnictwo w Krakowie kieruje na półki księgarskie małą, skromnie wydaną książeczkę „Tysiąc franków Norwida” autorstwa M. Marczyka. Niemal równocześnie powstaje spektakl pod tym samym tytułem. Rozpoczyna się trwająca kilkanaście lat wędrówka spektaklu po całej Polsce. Tym razem Marczyk od samego początku wykracza poza przestrzeń edukacyjną i spotyka się z publicznością dorosłą liczoną w dziesiątkach tysięcy widzów. Spektakl będący Norwidowską diagnozą Polski — narodu i społeczeństwa — ujawnia przesłanie o ponadczasowym charakterze, upominając się o przywrócenie godności społeczeństwu polskiemu po 1989 r., tworzy głęboki plan aluzyjny, a jednocześnie przestrzeń do przeżycia swoistego katharsis.

I tak narodowa tematyka z pieczęcią zdrowego patriotyzmu przenika do kolejnych spektakli granych dla młodej publiczności: „Adam i Maryla”, „Bajki i ballady Adama Mickiewicza” (ok. 1000 powtórzeń), „Na dnie duszy prawda”, „Ja jestem Żyd z Wesela” i in.

Z początkiem 2 dekady XXI wieku Marczyk wycofuje się z przestrzeni edukacyjnej. Obecnie Scena „Rode” gra wyłącznie spektakle wieczorne dla publiczności dorosłej. Jest to prywatny, repertuarowy teatr dramatyczny realizujący w objeździe około 100 przedstawień w sezonie teatralnym. Dominują spektakle lekkie, komediowe, przynoszące publiczności wytchnienie i radość pośród trosk dnia codziennego.